Ga direct naar inhoud

LF Waterlinieroute

fietsroute(410 km)

Terug naar Ontdek
Naar het route-overzicht
Drie historische waterlinies, één mooie route
Toon QR

Route openen op jouw telefoon

Wil je deze route openen op je telefoon?
Scan dan de QR-code met een QR Code Scanner.
Heb je nog geen QR Code Scanner op je telefoon? Ga dan naar de App store voor een iOS QR-app of Play store voor een Android QR-app.

Omschrijving

Met de LF Waterlinieroute fiets je door aantrekkelijke natuurgebieden, op zoek naar Nederlands erfgoed op wereldniveau. De historische ‘Hollandse waterlinies’ zijn aangelegd om de vijand te weren door enorme stukken land onder water te zetten. Het zijn unieke ketens van militaire bouwwerken die het landschap op een bijzondere manier hebben verrijkt. Water als verdedigingsmiddel, dat kan alleen door Hollanders bedacht zijn!

De route is 410 km lang en gaat van Edam naar Bergen op Zoom: langs de Stelling van Amsterdam, via de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het West-Brabantse deel van de Zuiderwaterlinie. Veel elementen van de linies zijn nog terug te zien in het landschap, zoals inundatiekanalen, batterijen en liniedijken. Je fietst door een aangenaam decor van water en spannende natuur, langs aantrekkelijke forten en vestingstadjes waar de sfeer van weleer hangt. De geschiedenis van de waterlinies komt helemaal tot leven tijdens deze tocht!

Stelling van Amsterdam
Je volgt de ring van forten, batterijen en inundatiesluizen die samen de Stelling van Amsterdam vormen. Er is veel bewaard gebleven van deze bijzondere verdedigingsring die de hoofdstad moest beschermen als laatste bastion van de macht. Zover is het nooit gekomen. Plekken die bedoeld waren voor soldaten zijn inmiddels omgetoverd tot mooie kunstlocaties, musea of horecagelegenheden. Vaak gelegen in prachtig groene omgevingen maken ze deze historische fietstocht extra aangenaam. Je eindigt de LF Waterlinieroute in Edam.

Nieuwe Hollandse Waterlinie
De Nieuwe Hollandse Waterlinie werd aangelegd na het ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden rond 1815. Het land ten westen van Utrecht moest namelijk beschermd worden. Waterlinies hadden hun nut inmiddels bewezen, dus allerlei vestingsteden werden gefortificeerd en aan elkaar verbonden met liniewallen en andere militaire constructies. Onderweg ga je steeds beter het verband tussen deze bouwwerken zien én de invloed die de linies hebben gehad op de vorming van het huidige landschap. De plaatsing van inundatiekanalen, wallen en schuilplekken heeft nieuwe, spannende natuur opgeleverd. Omdat er lang niet gebouwd mocht worden in de buurt van forten, fiets je als het ware door een lange groene strook dwars door het land. En er is natuurlijk áltijd water in de buurt

Meer over de Nieuwe Hollandse Waterlinie: www.nieuwehollandsewaterlinie.nl

Zuiderwaterlinie
De Zuiderwaterlinie is de oudste, langste en meest gebruikte waterlinie van Nederland. De linie loopt van Bergen op Zoom tot Grave en verbindt 11 historische vestingsteden en hun ommeland met elkaar. De Zuiderwaterlinie werd ingezet in oorlogen tegen de Fransen en ook ingezet toen de Belgen in opstand kwamen rond 1830. Je passeert pittoreske vestingsteden en schansen die er nu vredig bij liggen. Maar als je goed kijkt dan vind je vele aanwijzingen naar het dynamische verleden van de linie. Delen van de linie zijn met bijzondere kunstprojecten extra zichtbaar gemaakt in het landschap.

Meer over de Zuiderwaterlinie: www.zuiderwaterlinie.nl

Goede voorbereiding
Fietsgids bestellen: Fietsgids LF Waterlinieroute
Laat je bij het fietsen begeleiden door de LF-app: Op stap met de app
De bewegwijzering van de LF Waterlinieroute is eenvoudig en duidelijk: Volg de bordjes

Tags bij deze route

Kijk bij de veelgestelde vragen of maak een keuze hieronder.

U kunt nog 250 karakters intypen
Ben je geen robot? Los dit simpele sommetje op: *
12 + 1 =
Ook de gratis nieuwsbrief van de Stelling van Amsterdam ontvangen?
Schrijf je in  
naar boven

Begaanbaar deel van een inundatie in de vorm van een hooggelegen terrein, een weg, (spoor)dijk of een waterweg.

Verdedigingswerk dat een acces verdedigt

Onderstel voor een vuurwapen

Ook wel bolwerk. Vijfhoekige uitbouw van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.

Samenvoeging van een aantal stukken geschut in één organisatie.

Door een aarden wal van de vijand afgeschermde weg waarlangs manschappen en materieel konden worden verplaatst.

Het door metselwerk, beton of grondlaag bestand zijn van een gebouw tegen geschutsvuur.

Beschutte plek van waaruit de verdedigers de vijand kunnen bestoken.

Granaat gevuld met hoogexplosieve springstof.

Een (lage) uitbouw in een gracht van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.

Ook wel schotbalksluis. Tijdelijke waterkering, door het stapelen van balken in uitsparingen, om het water van een inundatie tegen te houden.

Militaire oefening

Zijwaarts gericht vuur.Groot flankement: ondersteunend vuur naar de nevenforten. Klein flankement: vuur dat de eigen omgeving van het verdedigingwerk bestrijkt.

Naar de vijand gericht deel van een verdedigingsweg.

Een onderdeel van het leger dat o.a. als taak heeft om tijdelijke en permanente verdedigingswerken te bouwen. De naam is afgeleid van het Franse woord ingenieur.

(houten) Loods waarin artillerie- en geniemateriaal werd opgeslagen.

Verzamelnaam voor vuurmonden.

Flauw aflopend talud dat buiten de fortgracht ligt en dat vanaf de frontwal met vuur kan worden bestreken.

(Betonnen) onderkomen voor manschappen, in de jaren ’30 onder andere toegevoegd aan het oostfront van de Vesting Holland.

Pantserkoepel die tijdens het geven van vuur omhoog wordt geheven om in rust weer te verzinken en onzichtbaar te worden.

Tabel die is aangebracht naast de geschutsopening om de bedieners van het geschut inzicht te geven in afstanden tot de doelen en de daarmee samenhangende geschutshoeken.

Onderwaterzetting waarmee een vijand op afstand wordt gehouden.

Ook wel inlaatsluis. Sluis die is aangelegd met als doel om water in een bepaald gebied in te laten.

Ruimte die tegen vijandelijk vuur is gedekt en die is voorzien van een schietgat waarachter een vuurwapen wordt opgesteld.

Van de vijand afgekeerde zijde van een verdedigingswerk.

In de forten van de Stelling van Amsterdam is het een kazemat aan de keelzijde van een fort waarmee flankerend vuur op het voorterrein van de buurforten wordt gegeven en van waaruit de keelzijde wordt verdedigd.

Wet van januari 1853, waarin beperkingen waren opgenomen met betrekking tot het bouwen in de nabijheid van verdedigingswerken, de zgn. verboden kringen, om een vrij schootsveld te waarborgen.

Lineair stelsel van samenhangende verdedigingwerken.

Batterij die in de onmiddellijke nabijheid van een verdedigingswerk ligt en die taken uitvoert die vallen onder dit verdedigingswerk.

Waterzuiveringsinrichting die de kwaliteit van het drinkwater verbetert door er ijzer aan te onttrekken.

Stelling waarin terugtrekkende troepen kunnen worden opgenomen.

Batterij die achter pantserplaten is opgesteld.

Fort met één of meerdere gepantserde geschutsopstellingen.

Draaibare gepantserde geschutsopstelling.

Geschut voor frontaal vuur over grote afstand, direct gericht op de vijandelijke posities.

Vuur dat er op is gericht om vijandelijke artillerie uit te schakelen

Eenvoudig (tijdelijk) verdedigingswerk met kleine bezetting.

Ondergrondse, bomvrije verbindingsgang.

Laatste toevluchtsplek voor de verdedigers binnen een verdedigingswerk, dat zelfstandig kan worden verdedigd.

Bomvrije bergplaats voor geschut of ander onmisbaar materieel.

Gedeelte van en terrein dat onder vuur kan worden genomen.

Open binnenruimte van een fort.

Grondplan of plattegrond.

Benaming van het verband dat in 1922 ontstond door de samenvoeging van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Stelling van Amsterdam en het zuidelijk rivierenfront.

Wet van 18 april 1874 waarin de vestingwerken werden bepaald die deel uit gingen maken van de landsverdediging.

Aarden ophoging rond een verdedigingswerk, voorzien van een borstwering.