Om de relatie tussen HEMbrug en de Stelling van Amsterdam zichtbaar te maken zijn foto’s, gemaakt door de fotografen Gé Dubbelman, Luuk Kramer en Nicole Segers tegen de achtergrond van de industriële monumenten op het HEMbrugterrein geplaatst. De foto’s hangen op de gevels van gebouwen of staan in de openbare ruimte. Zo is een route ontstaan die voert langs de Stelling van Amsterdam, de gebouwen van de voormalige Artillerie Inrichtingen en het Algemeen Verdedigingspark. De route begint bij de aanlegplaats van het veer Amsterdam-Zaandam en slingert over het terrein naar de nieuwe ingang aan de Provincialeweg en terug.

Lopend over het terrein worden we door de fototentoonstelling ‘Schot in de Roos’geconfronteerd met het verleden van de gebouwen en de bijzondere relatie van de Artillerie Inrichtingen en het Algemeen Verdedigingspark van de Stelling van Amsterdam.

Op 15 tot 20 kilometer afstand van HEMbrug rusten de forten en de waterbouwkundige werken van de Stelling. De opslag van goederen en de fabricage van munitie en wapens is verleden tijd en de Stelling heeft sinds decennia zijn status als verdedigingswerk verloren. Maar de gebouwen en het landschap en niet te vergeten de verhalen van de ooggetuigen, herinneren ons aan dit verleden.

Landschaps- en architectuurfotograaf Luuk Kramer documenteert het landschap van de Stelling van Amsterdam waar een dreiging uitgaat naar de nooit gearriveerde tegenstander. Hij richt zich op het gecultiveerde natuurlandschap. Een ring van forten, dijken en sluizen die in het landschap zijn ingebed; verscholen genoeg om niet direct op te vallen, maar wel duidelijk genoeg om in het direct oogcontact te laten zien dat er niet met haar te spotten valt. www.luukkramer.nl

Nicole Segers fotografeert de Stelling van Amsterdam vanuit het thema geborgenheid. Dit thema sluit aan bij eerdere projecten van haar buiten de grenzen van Europa. Segers roept de wereld rondom de Stelling van Amsterdam op, een wereld die deels nooit bestaan heeft en deels geschiedenis is. Zij ziet de Stelling als een schuilplaats van beton, staal en gras. Het herinnert aan de aanwezigheid van een vijand die aan de poorten van de stad staat. www.nicolesegers.com

Sinds 2003 zijn de activiteiten van Eurometaal gestopt en bezoekt fotograaf Gé Dubbelman Hembrug regelmatig om de schoonheid en de tragiek van het verval, de sporen van in onbruik geraakte ambachtelijkheid en de stille omarming van dit alles door de natuur, vast te leggen. Met zijn camera volgt hij gedurende vele jaren de teloorgang van het industriecomplex tot het verval een dieptepunt bereikt. Nu, 13 jaar later, is Hembrug volop in ontwikkeling en de volledige terugkeer van activiteiten is slechts een kwestie van tijd. De gebouwen krijgen een nieuwe bestemming, ze bieden onderdak aan tal van activiteiten, maar de monumentale foto’s van Gé Dubbelman zijn een blijvende herinnering aan de herkomst van de gebouwen. www.gedubbelman.nl

• Volg de markeringen van de fotoroute op de grond. In de markeringen staan letters verborgen. Deze letters vormen samen een woord.
• Volg de markeringen, verzamel de letters en vind het juiste woord.
• Bedenk, zoek of vraag naar de betekenis van dit woord.
• Mail het antwoord naar info@stellingvanamsterdam.nl en maak kans op een prijs. 

HEMbrug hart van de Stelling van Amsterdam
HEMbrug is nauw verbonden met de geschiedenis van de Stelling van Amsterdam. De ontwikkeling van het industriecomplex op het terrein is ondenkbaar zonder het bestaan van de Stelling. Hier bevonden zich het Algemeen Verdedigingspark van de Stelling en de Artillerie Inrichtingen. In het Algemeen Verdedigingspark lagen de voorraden voor de Stelling opgeslagen en de Artillerie Inrichtingen waren de leveranciers van munitie en wapens voor de Stelling. Je kunt met recht zeggen dat HEMbrug het hart van de Stelling vormde.

De Stelling van Amsterdam
De Stelling van Amsterdam is een verdedigingslinie die, tussen 1880 en 1914, in een cirkel op een afstand van 15 tot 20 kilometer rond de hoofdstad is aangelegd. De linie bestaat uit dijken, sluizen, inlaten en 42 forten en een aantal batterijen en is naast een verdedigingslinie ook een waterlinie. Men hield de vijand op afstand door het voorterrein onder water te zetten, de zogenaamde inundatie. De Stelling was in oorlogstijd het laatste toevluchtsoord voor de regering en het leger.

Ongeveer halverwege de fotoroute Schot in de Roos ligt het Hembrug Museum. Het Hembrug Museum is gevestigd in twee voormalige transformatorhuisjes, de presentatie is openbaar toegankelijk en dagelijks gratis te bezichtigen. Het museum toont de geschiedenis van de wapen- en munitiefabriek die op het Hembrugterrein stond en de functie die het binnen de Stelling van Amsterdam had. Via www.hembrugmuseum.nl kan je met groepen van meer dan 10 personen een rondleiding over het terrein aanvragen.

De Stelling van Amsterdam, bedoeld om de hoofdstad te verdedigen, ligt op enige afstand van de stad, zodat destijds de vijandelijke granaten de stad niet konden bereiken.
De stad Amsterdam kent zelf ook gebouwen die direct met de verdediging en een eventueel beleg van de stad te maken hadden. Zoals de Silodam (Graansilo Korthals Altes), de kazernes langs de Sarphatistraat en het postduivenhok in Artis. Vanaf HEMbrug vaart de veerboot vanaf de aanlegsteiger van Zijkanaal G naar het Amsterdam Centraal Station. www.zaanboot.nl

HEMbrug is gelegen in het westelijke deel van het Stellingsfront waar een aantal forten regelmatig geopend zijn voor bezoekers: Fort Zuidwijkermeer, Fort aan de St. Aagtendijk, Fort bij Veldhuis, Fort aan Den Ham en Fort bij Krommeniedijk. De Stelling heeft jarenlang een anoniem bestaan geleid waardoor flora en fauna volop de ruimte kreeg om zich te ontwikkelen. Op die manier heeft zich een groene gordel om onze hoofdstad gevormd. Een perfect gebied om te bezoeken voor fietsers en wandelaars.

Met de auto:
Op HEMbrug is ruime gratis parkeergelegenheid.Ring A10, richting Zaanstad. Neem de afrit Oostzaan - Zaandam-Zuid - Het Twiske. Rechts afslaan naar N516/Kolkweg, richting Kolkweg-Noord - Zaandam-Zuid. Na 3 kilometer (na de Den Uyl-brug) bij stoplichten links afslaan richting Hempont. Op de rotonde links afslaan het HEMbrugterrein op.

Vaarschema vanuit Amsterdam CS en Zaandam Centrum:
Actuele vertrektijden.

Met de fiets:
Vanuit Amsterdam en omstreken is het museum met de fiets goed te bereiken, plan hier uw fietsroutes.

Met het openbaar vervoer:
Vanaf NS-station Zaandam kunt u gebruik maken van Connexxion Buurtbus 456 richting Assendelft. Deze brengt u binnen 10 minuten naar de halte 'Hemkade'. Loop richting het oosten (kanaal aan uw linkerhand) en neem de eerste of tweede ingang aan uw rechterhand het terrein op. Plan uw route.