De digitale Stellingkoerier verschijnt vier keer per jaar en houdt u op de hoogte van actualiteiten en bijzondere evenementen en activiteiten op de forten van de Stelling van Amsterdam. In deze editie meer over de Stellingmaand, fietsroutes, nieuwe bestemmingen op de forten, verhalen en meer.
Forten in de schijnwerpers in Stellingmaand
De Stellingmaand in september is al elf jaar hét evenement op de Stelling van Amsterdam. Dit evenement is een uitgelezen moment om de robuuste forten van het UNESCO Werelderfgoed te ontdekken. Door extra openstellingen en festiviteiten van 30 augustus tot en met 28 september op een groot aantal forten biedt Stellingmaand een gevarieerd programma met muziek, kunst, rondleidingen, lezingen, fietsen en varen. Veel activiteiten zijn vrij toegankelijk tijdens Open Monumentendag op 13 en 14 september. Het programma is te vinden op www.stellingmaand.nl.
Stellingmaandtips eerste twee weekenden
Het eerste Stellingmaandweekend begint met twee bijzondere activiteiten. Op 30 augustus is de derde editie van Rondje Stelling, de vrije fietstoertocht met routes van 170 km (langs alle forten) en 85 km (langs twaalf forten). Nieuw is de route van 45 km langs vijf forten. Ook is er op 30 augustus een vaarexcursie naar het mysterieuze forteiland Hinderdam. Bij Kunstfort bij Vijfhuizen zijn op 4, 5 en 6 september de gratis filmavonden van BuitenBios BLOB. Bent u in de buurt van Edam? Op zaterdag 6 september zijn er bij Fort bij Edam installaties van vijftien kunstenaars te zien over het onderwerp mobilisatie. Voor kinderen t/m 12 jaar is er op 6 september een muziekfabriek op Fort aan de Ossenmarkt in Weesp. Op 7 september zijn er historische rondleidingen bij Fort Diemerdam. Natuurlijk zijn er nog veel meer bijzondere activiteiten. Bekijk het overzicht in de agenda of als evenement op Uit in Noord-Holland
Fiets langs Gouden Driehoek
Bent u een fietsliefhebber? Combineer dan een bezoek aan Fort bij Spijkerboor tijdens de Stellingmaand met een fietstocht van 27 km langs de Werelderfgoederen Stelling van Amsterdam, de Amsterdamse Grachtengordel en de Beemster. Deze route legde men vroeger voor een groot deel tussen de Grachtengordel en de Beemster af. De brochure de ‘Gouden Driehoek’ is online beschikbaar. Ook zijn er exemplaren verkrijgbaar bij Fort bij Spijkerboor, Fort Resort Beemster, het Werelderfgoedpodium in de Bazel in Amsterdam en bij het Informatiecentrum over het Werelderfgoed Droogmakerij de Beemster Middenweg 185, Middenbeemster.
Bier bewaren en drinken op Spijkerboor
Bierliefhebbers kunnen op Fort bij Spijkerboor genieten van gerijpte bieren. Initiatiefnemers Fiona de Lange (BierVrouw) en Felix Wilbrink (redacteur Dagblad de Telegraaf) zochten een donkere plek met een constante temperatuur en kwamen uit bij Fort bij Spijkerboor. Zij openden hier De Nationale Bierbank, de eerste locatie in Nederland waar bieren op goed geklimatiseerde wijze bewaard kunnen worden om verder te rijpen en in smaak te evolueren. U kunt een Bierbon kopen om het bier na rijping op te drinken of door te verkopen. Er zijn zes keer per jaar speciale bieravonden met speciale BOB-arrangementen, zodat u weer veilig thuis komt.
Nieuwe verhalen Geheugen van de Stelling
Er staan weer twee nieuwe verhalen in het Geheugen van de Stelling. Lees het verhaal ‘Wild eten, woeste winden en waanzinnig uitzicht’ over het bijzondere Vuurtoreneiland van Floris van Bodegraven, student aan de opleiding Journalistiek in Utrecht. Ron Zeller en Pim Griffioen vertelden in 'Weesp, Wij en de Stelling' over het bijzondere Fort aan de Ossenmarkt waar hun werkruimte gevestigd is. Het duo organiseert vanuit dit fort verschillende activiteiten voor publiek. Klik hier over meer informatie over vaartochten en muzikale activiteiten in het fort. Op zondagmiddag 7 september organiseert Cultuurcompagnie Noord-Holland een speciale verhalenmiddag op Fort bij Aalsmeer. Een aantal betrokkenen bij de Stichting CRASH zal op zondagmiddag een persoonlijk verhaal vertellen over hun binding met het fort en het museum.
Dagje uit op de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Benieuwd naar wat de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie te bieden hebben? Bezoek dan van 6 t/m 14 september het Fortenfestival. Hier kunt u genieten van films, circus, kunst, muziek en een openluchtbioscoop. Op 13 en 14 september (Open Monumentendag) zijn er forten geopend die normaal niet zijn opengesteld voor publiek, zoals Fort bij Uithoorn of Fort Nieuwersluis. Ook kunt u fietsen langs de forten Vuren, Asperen en Geofort om op een van deze plekken te luisteren naar een prachtig concert. Meer informatie op www.forten.nl.
Op de hoogte blijven?
Naast deze nieuwsbrief kunt u ook op de hoogte blijven van het Stellingnieuws via social media. Dat kan door u aan te melden bij de Facebookpagina en het Twitterkanaal van de Stelling van Amsterdam. Het Stellingteam plaatst wekelijks nieuwe informatie, mooie foto’s en films, verhalen en acties. Voor persoonlijke tips, foldermateriaal en leuke magazines is het Stellingteam te vinden op de Uitmarkt in Amsterdam op 30 en 31 augustus. Hopelijk tot ziens!
Begaanbaar deel van een inundatie in de vorm van een hooggelegen terrein, een weg, (spoor)dijk of een waterweg.
Verdedigingswerk dat een acces verdedigt
Onderstel voor een vuurwapen
Ook wel bolwerk. Vijfhoekige uitbouw van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.
Samenvoeging van een aantal stukken geschut in één organisatie.
Door een aarden wal van de vijand afgeschermde weg waarlangs manschappen en materieel konden worden verplaatst.
Het door metselwerk, beton of grondlaag bestand zijn van een gebouw tegen geschutsvuur.
Beschutte plek van waaruit de verdedigers de vijand kunnen bestoken.
Granaat gevuld met hoogexplosieve springstof.
Een (lage) uitbouw in een gracht van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.
Ook wel schotbalksluis. Tijdelijke waterkering, door het stapelen van balken in uitsparingen, om het water van een inundatie tegen te houden.
Militaire oefening
Zijwaarts gericht vuur.Groot flankement: ondersteunend vuur naar de nevenforten. Klein flankement: vuur dat de eigen omgeving van het verdedigingwerk bestrijkt.
Naar de vijand gericht deel van een verdedigingsweg.
Een onderdeel van het leger dat o.a. als taak heeft om tijdelijke en permanente verdedigingswerken te bouwen. De naam is afgeleid van het Franse woord ingenieur.
(houten) Loods waarin artillerie- en geniemateriaal werd opgeslagen.
Verzamelnaam voor vuurmonden.
Flauw aflopend talud dat buiten de fortgracht ligt en dat vanaf de frontwal met vuur kan worden bestreken.
(Betonnen) onderkomen voor manschappen, in de jaren ’30 onder andere toegevoegd aan het oostfront van de Vesting Holland.
Pantserkoepel die tijdens het geven van vuur omhoog wordt geheven om in rust weer te verzinken en onzichtbaar te worden.
Tabel die is aangebracht naast de geschutsopening om de bedieners van het geschut inzicht te geven in afstanden tot de doelen en de daarmee samenhangende geschutshoeken.
Onderwaterzetting waarmee een vijand op afstand wordt gehouden.
Ook wel inlaatsluis. Sluis die is aangelegd met als doel om water in een bepaald gebied in te laten.
Ruimte die tegen vijandelijk vuur is gedekt en die is voorzien van een schietgat waarachter een vuurwapen wordt opgesteld.
Van de vijand afgekeerde zijde van een verdedigingswerk.
In de forten van de Stelling van Amsterdam is het een kazemat aan de keelzijde van een fort waarmee flankerend vuur op het voorterrein van de buurforten wordt gegeven en van waaruit de keelzijde wordt verdedigd.
Wet van januari 1853, waarin beperkingen waren opgenomen met betrekking tot het bouwen in de nabijheid van verdedigingswerken, de zgn. verboden kringen, om een vrij schootsveld te waarborgen.
Lineair stelsel van samenhangende verdedigingwerken.
Batterij die in de onmiddellijke nabijheid van een verdedigingswerk ligt en die taken uitvoert die vallen onder dit verdedigingswerk.
Waterzuiveringsinrichting die de kwaliteit van het drinkwater verbetert door er ijzer aan te onttrekken.
Stelling waarin terugtrekkende troepen kunnen worden opgenomen.
Batterij die achter pantserplaten is opgesteld.
Fort met één of meerdere gepantserde geschutsopstellingen.
Draaibare gepantserde geschutsopstelling.
Geschut voor frontaal vuur over grote afstand, direct gericht op de vijandelijke posities.
Vuur dat er op is gericht om vijandelijke artillerie uit te schakelen
Eenvoudig (tijdelijk) verdedigingswerk met kleine bezetting.
Ondergrondse, bomvrije verbindingsgang.
Laatste toevluchtsplek voor de verdedigers binnen een verdedigingswerk, dat zelfstandig kan worden verdedigd.
Bomvrije bergplaats voor geschut of ander onmisbaar materieel.
Gedeelte van en terrein dat onder vuur kan worden genomen.
Open binnenruimte van een fort.
Grondplan of plattegrond.
Benaming van het verband dat in 1922 ontstond door de samenvoeging van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Stelling van Amsterdam en het zuidelijk rivierenfront.
Wet van 18 april 1874 waarin de vestingwerken werden bepaald die deel uit gingen maken van de landsverdediging.
Aarden ophoging rond een verdedigingswerk, voorzien van een borstwering.
Nederlands
Deutsch
English
Français
.JPG)
