Rondom de Nederlandse hoofdstad Amsterdam ligt een bijzondere verdedigingsring van 42 forten, 4 batterijen en een groot aantal dijken en sluizen: de Stelling van Amsterdam. De Stelling is een erfgoed van wereldformaat en staat dit jaar 25 jaar op de lijst van UNESCO Werelderfgoed vanwege het strategisch landschap, briljante watermanagementsysteem en talloze militaire werken.
Op 26 juli heeft het Werelderfgoedcomité besloten om de Hollandse Waterlinies de UNESCO werelderfgoedstatus te verlenen. Daarmee is het werelderfgoed van de Stelling van Amsterdam uitgebreid met de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Samen vormen ze nu de Hollandse Waterlinies. En het is dubbel feest! Van 4 t/m 12 september is het Fortenfestival. Alle activiteiten tijdens deze feestweek staan in het teken van de geheimen van de waterlinie. Met op 11 en 12 september ook het Open Monumenten Weekend. Kijk voor alle informatie en activiteiten op www.stellingvanamsterdam.nl
Fort van Hoofddorp: Erfgoed in beweging
In het weekend van 4 en 5 september staan de deuren van het Fort van Hoofddorp open voor publiek. In het prachtige decor van het forteiland zijn er dansoptredens te zien met als thema ‘erfgoed in beweging’. Behalve optredens in het Openluchttheater, zijn er ook rondleidingen op het binnen -en buiterrein. Bekijk het programma
Open dag Fort bij Spijkerboor
Verken tijdens de open dag op 12 september Fort bij Spijkerboor op eigen houtje. Aan de hand van een uitgebreide routebeschrijving en informatiebordjes in het fort kom je hierover alles te weten. Zoals dat dit één van de grootste van de 42 forten van de Stelling van Amsterdam is. Kijk ook nog even rond in de slaapvertrekken en waslokalen van de soldaten, de legerkeuken met enorme kookketels, de kapel en de gevangenis. Lees meer en reserveer voor bezoek
Openstellingen bij Fort bij Edam
Elke tweede zondag van de maand is het Fort bij Edam open. En ook op woensdag wordt het fort weer opengesteld voor bezoekers. Het fort herbergt een officierskantine, de originele keuken uit die tijd, een soldatenverblijf, een kruitkamer, een loopgraaf uit de 1e Wereldoorlog, een maquette van het fort en een grote maquette met de inundatiegebieden van de Stelling van Amsterdam. Lees meer
WINACTIE | ONLINE ESCAPE GAME
Maak een FORTtreffelijke wereldreis vanaf Fort Markenbinnen. Een missie waarbij je hersens op volle toeren zullen draaien. Gezellig met z’n tweetjes, met je gezin of lekker in je eentje. Wij verloten 4 kaarten om de game te spelen. Maak direct kans en mail je gegevens voor 2 september naar ons. Lees het blog over deze game
Rondleiding Fort bij Nigtevecht
Kom op 12 september naar Fort bij Nigtevecht. Tijdens deze Open Monumentendag staan de fortengidsen van Natuurmonumenten klaar om je gratis rond te leiden. Laat je verrassen door de groene omgeving en dit indrukwekkende fort Meer informatie
Fort Zuid Terras en bootverhuur
Zin in een terras? Maar niet in de stadse drukte? Strijk dan eens neer op het terras van Fort Zuid. Het Fort bezuiden Spaarndam is prachtig gelegen aan De Mooie Nel, dus pak een kano of bootje en maak een vaartocht. Lees meer
Waterlinie Kunstroutes
De Hollandse Waterlinies zitten vol geheimen. Met de Waterlinie Kunstroutes zijn verschillende vormen van kunst en cultuur in de buurt van de Stelling van Amsterdam aan elkaar verbonden om je te laten kennismaken met het gebied. Trek je wandelschoenen aan of stap op de fiets
Werelderfgoed: De Hollandse Waterlinies (video)
Hoe is UNESCO Werelderfgoed ontstaan? Waarom hebben we werelderfgoed? En wat is precies de connectie met UNESCO en de Verenigde Naties? Bekijk de animatie
Het geheimzinnige genootschap ‘Activae Aqua Alsmare’ heeft Fort bij Kudelstaart gekraakt om onderzoek te doen naar het bijzondere water dat eronder ligt opgeslagen. Ga in 1 of 2 teams de uitdaging aan om het fort binnen te dringen en meer over dit genootschap te weten te komen. Welk team lukt het als eerst om binnen 75 minuten het genootschap te infiltreren? Al spelende leer je over de functie van het fort, over de Stelling van Amsterdam en over de kracht en het nut van water. Meer over de online game
Luchtoorlogmuseum Fort bij Veldhuis
In Fort bij Veldhuis vertelt Stichting Aircraft Recovery Group de geschiedenis van de luchtoorlog boven Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Het museum is t/m oktober elke zondag open 11:00 tot 17:00 uur. Lees meer
Museum Fort aan de Ham
In Fort aan den Ham zit een militair museum. Grotendeels gereconstrueerd met o.a. de officierskamer en het soldatenverblijf compleet met stapelbedden en de ziekenboeg. ewonder ook het authentiek militair radio- en communicatiemateriaal en bezoek de expositieruimte van het scoutingmuseum. Meer over het museum
Hollandse Waterlinies door een 3D-bril
De tentoonstelling 'De Hollandse Waterlinies door een andere bril' gaat weer op reis! Van Fort bij Spijkerboor (t/m 29 augustus) trekt de tentoonstelling door naar Cruquius Museum. Hier is de expositie te zien van 1 september t/m 3 oktober 2021. Bezoek de 3D expositie
Ode aan de Hollandse Waterlinies
Dit jaar zijn er extra activiteiten in het linielandschap vanwege het themajaar Ode aan het Landschap. Lees hier meer
Meer Stellingnieuws
Vleermuizensafari Fort bij Edam
Vleermuizen houden van forten. De eeuwenoude, robuuste gebouwen bieden de perfecte leefomgeving voor deze mysterieuze nachtbrakers. Jij kunt je op 17 of 24 september voor even onderdompelen in de wereld van deze behendige vliegers, tijdens de vleermuizensafari bij Fort bij Edam. Lees meer over deze excursie
Expositie De Stern landt op Pampus
De Vogelbescherming laat de komende 2,5 jaar de expositie De Stern rondreizen door Nederland. Door de ogen van 5 soorten sterns krijg je als bezoekers een unieke kijk in de bijzondere IJsselmeernatuur boven én onder water. De eerste locatie is Forteiland Pampus, gelegen midden in het IJmeer en favoriete plek van veel watervogels. Van 6 augustus t/m 28 november is expositie ‘De Stern’ te zien. Lees meer over de expositie
Stelling op Social Media
Op onze social mediakanalen zijn er regelmatig winacties en aanbiedingen. Dus meld je aan via de iconen in het blauwe vlak hieronder voor Facebook, Twitter en Instagram.
Deze website maakt gebruik van cookies om jouw websitebezoek 'slimmer' te maken en omwille van statistieken.
Meer weten? Lees onze cookie-verklaring of pas je instellingen aan.
Begaanbaar deel van een inundatie in de vorm van een hooggelegen terrein, een weg, (spoor)dijk of een waterweg.
Verdedigingswerk dat een acces verdedigt
Onderstel voor een vuurwapen
Ook wel bolwerk. Vijfhoekige uitbouw van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.
Samenvoeging van een aantal stukken geschut in één organisatie.
Door een aarden wal van de vijand afgeschermde weg waarlangs manschappen en materieel konden worden verplaatst.
Het door metselwerk, beton of grondlaag bestand zijn van een gebouw tegen geschutsvuur.
Beschutte plek van waaruit de verdedigers de vijand kunnen bestoken.
Granaat gevuld met hoogexplosieve springstof.
Een (lage) uitbouw in een gracht van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.
Ook wel schotbalksluis. Tijdelijke waterkering, door het stapelen van balken in uitsparingen, om het water van een inundatie tegen te houden.
Militaire oefening
Zijwaarts gericht vuur.Groot flankement: ondersteunend vuur naar de nevenforten. Klein flankement: vuur dat de eigen omgeving van het verdedigingwerk bestrijkt.
Naar de vijand gericht deel van een verdedigingsweg.
Een onderdeel van het leger dat o.a. als taak heeft om tijdelijke en permanente verdedigingswerken te bouwen. De naam is afgeleid van het Franse woord ingenieur.
(houten) Loods waarin artillerie- en geniemateriaal werd opgeslagen.
Verzamelnaam voor vuurmonden.
Flauw aflopend talud dat buiten de fortgracht ligt en dat vanaf de frontwal met vuur kan worden bestreken.
(Betonnen) onderkomen voor manschappen, in de jaren ’30 onder andere toegevoegd aan het oostfront van de Vesting Holland.
Pantserkoepel die tijdens het geven van vuur omhoog wordt geheven om in rust weer te verzinken en onzichtbaar te worden.
Tabel die is aangebracht naast de geschutsopening om de bedieners van het geschut inzicht te geven in afstanden tot de doelen en de daarmee samenhangende geschutshoeken.
Onderwaterzetting waarmee een vijand op afstand wordt gehouden.
Ook wel inlaatsluis. Sluis die is aangelegd met als doel om water in een bepaald gebied in te laten.
Ruimte die tegen vijandelijk vuur is gedekt en die is voorzien van een schietgat waarachter een vuurwapen wordt opgesteld.
Van de vijand afgekeerde zijde van een verdedigingswerk.
In de forten van de Stelling van Amsterdam is het een kazemat aan de keelzijde van een fort waarmee flankerend vuur op het voorterrein van de buurforten wordt gegeven en van waaruit de keelzijde wordt verdedigd.
Wet van januari 1853, waarin beperkingen waren opgenomen met betrekking tot het bouwen in de nabijheid van verdedigingswerken, de zgn. verboden kringen, om een vrij schootsveld te waarborgen.
Lineair stelsel van samenhangende verdedigingwerken.
Batterij die in de onmiddellijke nabijheid van een verdedigingswerk ligt en die taken uitvoert die vallen onder dit verdedigingswerk.
Waterzuiveringsinrichting die de kwaliteit van het drinkwater verbetert door er ijzer aan te onttrekken.
Stelling waarin terugtrekkende troepen kunnen worden opgenomen.
Batterij die achter pantserplaten is opgesteld.
Fort met één of meerdere gepantserde geschutsopstellingen.
Draaibare gepantserde geschutsopstelling.
Geschut voor frontaal vuur over grote afstand, direct gericht op de vijandelijke posities.
Vuur dat er op is gericht om vijandelijke artillerie uit te schakelen
Eenvoudig (tijdelijk) verdedigingswerk met kleine bezetting.
Ondergrondse, bomvrije verbindingsgang.
Laatste toevluchtsplek voor de verdedigers binnen een verdedigingswerk, dat zelfstandig kan worden verdedigd.
Bomvrije bergplaats voor geschut of ander onmisbaar materieel.
Gedeelte van en terrein dat onder vuur kan worden genomen.
Open binnenruimte van een fort.
Grondplan of plattegrond.
Benaming van het verband dat in 1922 ontstond door de samenvoeging van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Stelling van Amsterdam en het zuidelijk rivierenfront.
Wet van 18 april 1874 waarin de vestingwerken werden bepaald die deel uit gingen maken van de landsverdediging.
Aarden ophoging rond een verdedigingswerk, voorzien van een borstwering.
Nederlands
Deutsch
English
Français
.JPG)
