Ga direct naar inhoud

Een bijzonder jaar voor de Stelling

Rondom de Nederlandse hoofdstad Amsterdam ligt een bijzondere verdedigingsring van 42 forten, 4 batterijen en een groot aantal dijken en sluizen: de Stelling van Amsterdam. De Stelling is een erfgoed van wereldformaat en staat dit jaar 25 jaar op de lijst van UNESCO Werelderfgoed vanwege het strategisch landschap, briljante watermanagementsysteem en talloze militaire werken. Een ideaal dagje uit voor jong en oud.
Het is een bijzonder jaar voor de Stelling van Amsterdam. Dit jaar viert zij haar 25-jarig jubileum als UNESCO Werelderfgoed! Vanaf juli 2021 is de kans aanwezig dat de Nieuwe Hollandse Waterlinie deze titel ook krijgt. Dan valt het besluit van de UNESCO-commissie of de Nieuwe Hollandse Waterlinie aan de werelderfgoedlijst wordt toegevoegd als uitbreiding op de Stelling van Amsterdam. Gezamenlijk vormen deze waterlinies dan één werelderfgoed en noemen zij zich de Hollandse Waterlinies.
 
Hoe is UNESCO Werelderfgoed ontstaan?
 
Haal een frisse neus in de Stelling
Bezoek Fort bij Nigtevecht met Take Away
Woon je in de omgeving van Abcoude of Nigtevecht? Wandel dan eens langs het Liniepad en ontdek het ‘Knakenfort’. Het buitenterrein is vrij toegankelijk en zeker de moeite waard voor een ommetje. De horeca op Fort bij Nigtevecht is in het weekend open van 11-16 uur. Er staat dan een take away menu klaar met warme dranken, huisgemaakte taarten, snacks, tosti en quiche. Wandel naar het Knakenfort
Wandeltip | Route 4kids in Uithoorn
Maak wandelen met je kinderen leuk met de RoutAbel app. Met het rondje Uithoorn van 8 km passeer je twee forten: Fort aan de Drecht (met pannekoekenrestaurant) en Fort bij Uithoorn. Filmpjes en geluiden brengen je 100 jaar terug in de tijd en laten je zien hoe het land onder water werd gezet. Onderweg attendeert de app je op bijzondere plekken en wetenswaardigheden. Download de app voor deze wandeling
 
Meer activiteiten
Nieuwe Online Puzzels
Op onze puzzelpagina staan verschillende leuke online Stellingpuzzels die je kunt maken. Nu ook met winterse taferelen van de forten. Mis jij je favoriete Stelllingfort tussen de puzzels? Laat ons dit weten en mail je verzoek naar info@stellingvanamsterdam.nl. Dan maken wij er een puzzel van!  Maak de nieuwe puzzels
Fietstip: Beemster Forten Fietsroute
Twee werelderfgoederen in één route. Wat wil je als fietser nog meer? Je fiets door het werelderfgoed Droogmakerij de  Beemster en je komt langs vier imposante Stellingforten die liggen in het zuidelijk deel van de droogmakerij. Fiets door twee werelderfgoederen
 
Op zoek naar inspiratie, mooie plekken en plaatjes?
 
Kijktip
Forteiland Pampus Duurzaam
Video: Duurzaam Forteiland Pampus
Het boegbeeld van de Stelling van Amsterdam: Forteiland Pampus levert graag een bijdrage aan het klimaatakkoord van Parijs. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed maakte in de serie 'Zien verduurzamen Doet verduurzamen' dit portret van het forteiland: Bekijk hier de film
Casa Fortezza Fort aan de Liebrug
Casa Fortezza op Fort bij de Liebrug
Verwen jezelf of een ander en koop een lekker wijntje bij Casa Fortezza gevestigd in Fort bij de Liebrug om thuis van te genieten! Ook koop je hier olijfolie en aceto balsamico. Casa Fortezza wil met zijn Italiaanse wijnen, olijfolie en balsamico producten aan het ‘La Vita é Bella’ gevoel bijdragen ook tijdens de lockdown. Casa Fortezza is elke zaterdag geopend van 13.00 tot 17.00 uur. Koop lekkere wijn of olijfolie voor thuis
Museumshop Muiderslot
Het Muiderslot mist ook haar bezoekers tijdens de lockdown. Om dit gemis te verzachten is de Muiderslotshop geopend! Hierin zijn alle musthaves uit de winkel nu ook online verkrijgbaar. Natuurlijk allemaal in Muiderslot-stijl. Neem snel een kijkje
Stelling van Amsterdam op Strava
Strava-sporters weten waar de beste hardloop- en fietsroutes zijn. De Stelling van Amsterdam mag hier zeker niet ontbreken. Stap op je fiets of trek je hardloopschoenen aan en ga op pad! Sla je route op met de naam Stelling van Amsterdam, zodat anderen zich kunnen laten inspireren. Fiets ook de hele Stelling
Trouwen op een fort
Ja, ik wil! Forten als trouwlocatie
Beleef de mooiste dag van jullie leven op de forten van de Stelling van Amsterdam. Midden in het groen, naast de oude fortwachterswoning, in de Poterne of met uitzicht op de fortgracht. De keuze is aan jullie! Trouwen kan op bijna elke fortlocatie. Bekijk alle mogelijkheden
Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam
Vrijetijds-historicus René Ros voert sinds 1998 archief- en veldonderzoek uit naar het militair erfgoed in de regio Amsterdam. Al zijn historische informatie met alle historie, verhalen en biografieën staan verzameld op de website van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. Een aanrader voor de winteravonden tijdens de avondklok!  Uren verdwalen in de informatie
 
Online lezing René Ros | 22 februari 2021
Wil je meer weten over de Stelling van Amsterdam? Neem deel aan een online-lezing van René Ros, historisch kenner van de Stelling van Amsterdam en werkzaam bij het kenniscentrum Waterlinies.
 
Stellingnieuws
Werkzaamheden Vesting Muiden
In opdracht van Gemeente Gooise Meren realiseert Van der Ven de reconstructie van de oostelijke vestingwallen in Muiden. De werkzaamheden zijn eind oktober 2020 gestart en inmiddels in volle gang. Naast het grondwerk zijn inmiddels de bomen gekapt en het gras van de wal is gefreesd. Verder zijn de stalen damwanden langs de oevers van de vestinggracht aangebracht. Meer over de unieke UNESCO Werelderfgoed locatie
Fort Hoofddorp is architectonisch hoogstandje
De prachtige herontwikkeling van Fort bij Hoofddorp is onder professionals ook niet onopgemerkt gebleven. Vorig jaar al werd het fort genomineerd voor prijs 'Interieur van het Jaar' door Architectenweb en voor de begeerde ARC20 Architecture Award. Afgelopen maand volgde nog een nominatie voor Fort Hoofddorp, namelijk voor de ArchDaily 2021 Building of the Year Awards. Steun betuigen en stemmen kan via
 
Stelling op Social Media
Op onze social mediakanalen zijn er regelmatig winacties en aanbiedingen. Dus meld je aan via de iconen in het blauwe vlak hieronder voor Facebook, Twitter en Instagram. 

Kijk bij de veelgestelde vragen of maak een keuze hieronder.

U kunt nog 250 karakters intypen
Ben je geen robot? Los dit simpele sommetje op: *
16 - 15 =
Ook de gratis nieuwsbrief van de Stelling van Amsterdam ontvangen?
Schrijf je in  
naar boven

Begaanbaar deel van een inundatie in de vorm van een hooggelegen terrein, een weg, (spoor)dijk of een waterweg.

Verdedigingswerk dat een acces verdedigt

Onderstel voor een vuurwapen

Ook wel bolwerk. Vijfhoekige uitbouw van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.

Samenvoeging van een aantal stukken geschut in één organisatie.

Door een aarden wal van de vijand afgeschermde weg waarlangs manschappen en materieel konden worden verplaatst.

Het door metselwerk, beton of grondlaag bestand zijn van een gebouw tegen geschutsvuur.

Beschutte plek van waaruit de verdedigers de vijand kunnen bestoken.

Granaat gevuld met hoogexplosieve springstof.

Een (lage) uitbouw in een gracht van waaruit flankerend vuur kan worden gegeven.

Ook wel schotbalksluis. Tijdelijke waterkering, door het stapelen van balken in uitsparingen, om het water van een inundatie tegen te houden.

Militaire oefening

Zijwaarts gericht vuur.Groot flankement: ondersteunend vuur naar de nevenforten. Klein flankement: vuur dat de eigen omgeving van het verdedigingwerk bestrijkt.

Naar de vijand gericht deel van een verdedigingsweg.

Een onderdeel van het leger dat o.a. als taak heeft om tijdelijke en permanente verdedigingswerken te bouwen. De naam is afgeleid van het Franse woord ingenieur.

(houten) Loods waarin artillerie- en geniemateriaal werd opgeslagen.

Verzamelnaam voor vuurmonden.

Flauw aflopend talud dat buiten de fortgracht ligt en dat vanaf de frontwal met vuur kan worden bestreken.

(Betonnen) onderkomen voor manschappen, in de jaren ’30 onder andere toegevoegd aan het oostfront van de Vesting Holland.

Pantserkoepel die tijdens het geven van vuur omhoog wordt geheven om in rust weer te verzinken en onzichtbaar te worden.

Tabel die is aangebracht naast de geschutsopening om de bedieners van het geschut inzicht te geven in afstanden tot de doelen en de daarmee samenhangende geschutshoeken.

Onderwaterzetting waarmee een vijand op afstand wordt gehouden.

Ook wel inlaatsluis. Sluis die is aangelegd met als doel om water in een bepaald gebied in te laten.

Ruimte die tegen vijandelijk vuur is gedekt en die is voorzien van een schietgat waarachter een vuurwapen wordt opgesteld.

Van de vijand afgekeerde zijde van een verdedigingswerk.

In de forten van de Stelling van Amsterdam is het een kazemat aan de keelzijde van een fort waarmee flankerend vuur op het voorterrein van de buurforten wordt gegeven en van waaruit de keelzijde wordt verdedigd.

Wet van januari 1853, waarin beperkingen waren opgenomen met betrekking tot het bouwen in de nabijheid van verdedigingswerken, de zgn. verboden kringen, om een vrij schootsveld te waarborgen.

Lineair stelsel van samenhangende verdedigingwerken.

Batterij die in de onmiddellijke nabijheid van een verdedigingswerk ligt en die taken uitvoert die vallen onder dit verdedigingswerk.

Waterzuiveringsinrichting die de kwaliteit van het drinkwater verbetert door er ijzer aan te onttrekken.

Stelling waarin terugtrekkende troepen kunnen worden opgenomen.

Batterij die achter pantserplaten is opgesteld.

Fort met één of meerdere gepantserde geschutsopstellingen.

Draaibare gepantserde geschutsopstelling.

Geschut voor frontaal vuur over grote afstand, direct gericht op de vijandelijke posities.

Vuur dat er op is gericht om vijandelijke artillerie uit te schakelen

Eenvoudig (tijdelijk) verdedigingswerk met kleine bezetting.

Ondergrondse, bomvrije verbindingsgang.

Laatste toevluchtsplek voor de verdedigers binnen een verdedigingswerk, dat zelfstandig kan worden verdedigd.

Bomvrije bergplaats voor geschut of ander onmisbaar materieel.

Gedeelte van en terrein dat onder vuur kan worden genomen.

Open binnenruimte van een fort.

Grondplan of plattegrond.

Benaming van het verband dat in 1922 ontstond door de samenvoeging van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Stelling van Amsterdam en het zuidelijk rivierenfront.

Wet van 18 april 1874 waarin de vestingwerken werden bepaald die deel uit gingen maken van de landsverdediging.

Aarden ophoging rond een verdedigingswerk, voorzien van een borstwering.