Kent u het Fort bij Spijkerboor?  Nog niet? Dan moet u het echt eens bezoeken.
 
Fort bij Spijkerboor is een onderdeel van de Stelling van Amsterdam, gebouwd aan het eind van de 19^e eeuw en in 1913 voltooid. Een uniek fort binnen de stelling zowel in formaat alsook in bezienswaardigheid. Het is helemaal bijzonder omdat het één van de zeer weinige plekken op aarde is waar u een werelderfgoed binnen een werelderfgoed kunt bezoeken. Fort bij Spijkerboor is namelijk als onderdeel van de Stelling van Amsterdam, Werelderfgoed van Unesco en het fort ligt in onze prachtige droogmakerij de Beemster, ook werelderfgoed dus.
 
Ik ben zelf gids in het fort en met heel veel plezier leid ik onze gasten rond door dit stukje van de Nederlandse geschiedenis. Maar het meeste plezier beleef ik toch aan onze mooie, unieke wandschilderingen welke in onze grote poterne (ondergrondse bomvrije gang door een fort of vesting) zijn aangebracht door gevangenen welke in het fort waren ondergebracht. In de eerste jaren na de 2^e wereldoorlog werden hier o.a ook de ‘politiek incorrecte’ Nederlanders vastgezet. En later ook Indië weigeraars en Indië gestraften. Vooral het verhaal van de Indië weigeraars is een triest stukje in onze geschiedenis waar wij binnenkort ook een kleine tentoonstelling aan zullen weiden, en ik vertel u graag hun verhaal als u het fort bezoekt. Mogelijk komt u zelfs nog een oud gevangene tegen die hier nog regelmatig door onze gangen loopt en u zijn verhaal graag vertelt. Ik ben er zelf nog iedere keer van onder de indruk!
 
Maar eigenlijk wil ik het hebben over onze Fresco’s, de muurschilderingen welke met goedkeuring van de Fortcommandant door de gedetineerden zijn aangebracht. Ikzelf vergelijk onze grote poterne altijd met de bekende ‘Schutters galerij’ in Amsterdam tussen het begijnhof en het Amsterdams Historisch Museum.
De schilderingen zijn van een zeer heldere kleurschakering welke direct opvalt, ook zijn de taferelen zeer herkenbaar. Maar het meest bijzonder is wel onze ‘Kapel’. Door mijn interesse in het bijzonder voor de kunst en geschiedenis van de Russisch orthodoxe kerk ben ik erg geïnteresseerd in de iconografie maar uiteraard ook in religieuze wandschilderingen en/of mozaïeken. En ik kan u met een gerust hart en vol trots vertellen dat wij in het fort een unieke schildering koesteren welke u nergens anders kunt aanschouwen. Ik kan u wel verklappen dat het om een afbeelding van het laatste avondmaal gaat, maar wel één met een unieke bezetting welke ik u graag persoonlijk zal toelichten. Ik ben er zeker van dat de Paus ons fort wil sluiten als hij deze schildering ziet, dus alstublieft niet verder vertellen hoor. Maar het is zeker de moeite waard om het te bekijken.
 
Ons fort heeft ook als enige nog een geheel in tact zijnde dubbelloops snelvuur kanon van 105 mm welke u onder begeleiding van een gids kunt bezoeken.
Kortom een plek om eens rustig wat kunst in gevangenschap te bezichtigen (waaronder ook voorwerpen welke door verschillende gevangenen zijn gemaakt, maar ook om u eens te verdiepen in de donkere periode van de Indië weigeraars of eens meer te horen over de  Inundatie (het onder water zetten van stukken land) of gewoon eens te zien hoe nou die stelling van Amsterdam er uit zag en waar het voor diende.
Wij staan met een groep enthousiaste gidsen klaar om u alles te vertellen over dit stukje geschiedenis van Nederland. En ikzelf ervaar toch weer iedere keer met heel veel plezier de Ahhhhh’s en Ohhhhh’s als ik met een groep rondloop.
Wilt u meer verhalen horen over ons fort of over de mensen die er verbleven of zelfs over de invloed van het fort op het dorp de Rijp en zijn omgeving, kom dan eens langs. De koffie staat klaar.
Als u wilt weten wanneer u naar de mooie schilderingen kunt komen kijken, kijk dan even op de webstite  www.fortspijkerboor.nl of op de site van Natuurmonumenten www.natuurmonumenten.nl/content/fort-bij-spijkerboor-0
Cor Kornman

Geüpload 21-01-2011