Aan het roer van de gemeente Beemster staat burgemeester Harry Brinkman. De Metamorfose van het vervallen Fort aan de Nekkerweg naar het gerieflijke Fort Resort Beemster past precies in de erfgoedvisie van zijn gemeente. Een gesprek in de burgemeesterskamer van het gemeentehuis.

Harry Brinkman is trots op wat er in Fort aan de Nekkerweg tot stand is gebracht. Dat merk je aan zijn enthousiaste manier van vertellen en aan de schittering in zijn ogen. Hij is als burgemeester vanaf het prille begin, in 2004, bij de ontwikkeling van het fort betrokken geweest. Volgens hem is Fort Resort Beemster het resultaat van een harmonieuze samenwerking tussen verschillende partijen zoals de gemeente, de provincie en de ondernemers zelf, Frank en zijn broer Henk Bart.

 “We hebben steeds gedacht: dit moet lukken!”

 De Stelling van Amsterdam telt 42 forten; vijf daarvan liggen in de droogmakerij De Beemster. Dat betekent een bijzondere situatie van tweemaal uniek erfgoed, want zowel de Stelling als de Beemster prijken op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Samenwerkend werelderfgoed
Tot voor kort was Harry Brinkman voorzitter van de OWHC, de Organization of World Heritage Cities, opgericht met het doel dat werelderfgoedsteden elkaar helpen en een gezamenlijk beleid ontwikkelen. Het uitgangspunt van het OWHC kwam in dezelfde periode tot stand als het idee voor Fort aan de Nekkerweg. Burgemeester Brinkman: “De term die wij hiervoor hanteren is ‘adaptive re-use’. Probeer werelderfgoed te benutten waarvoor het is gemaakt, een gemaal moet bijvoorbeeld malen. Als dat niet kan, pas het gebruik dan aan. Een monument krijgt op die manier een economische betekenis waardoor het makkelijker in stand te houden is.” Hij vervolgt: “Ik heb die argumentatie hier gebruikt om diverse partijen, zoals Rijksadviseurs en de buren van het fort, ervan te overtuigen dat het mogelijk was, een resort in een verdedigingsfort.”

Beren op de weg 
Zijn eigen gemeentebestuur hoefde hij dit gedachtegoed niet in te prenten. “Nee, het erfgoed zit bij ons in de botten”,zegt Brinkman, “en juist ook het hergebruik ervan. We hebben altijd pal achter het idee van Frank Bart gestaan. Samen met hem wilden we zo efficiënt en zorgvuldig mogelijk dit grootschalige traject ingaan. Er zijn altijd beren opde weg maar we hebben steeds gedacht: dit moet lukken!” Dat Beemster een kleine gemeente is, met korte lijnen, kan volgens de burgemeester een voordeel zijn. “Maar dat neemt niet weg dat je de kennis, kunde en vaardigheden in huis moet hebben. De kwaliteit hier is geborgd door externe adviesorganen, maar vooral ook door ons eigen gemotiveerde college, en dan noem ik met name wethouder Ruimtelijke Ordening Han Hefting.”

Kronkelige slotgracht
Cruciaal volgens de burgemeester is, het klinkt zo simpel, alle obstakels en uitdagingen van tevoren te weten. “We hebben iedere betrokkene al in de voorfase bij het project gehaald. Van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed tot de buren van het fort. Als je in een vroeg stadium op de hoogte bent van de geldende regels, kun je het ontwerp en de vergunningaanvraag daarop aanpassen en kom je voor minder verrassingen te staan.”

De gemeente Beemster en de provincie Noord-Holland werkten eensgezind samen aan de herbestemming van Fort aan de Nekkerweg. “We zorgen allebei gedreven voor ons werelderfgoed en hebben daar bestuurlijke afspraken over gemaakt. De Beemster kenmerkt zich sinds 1600 door rechte lijnen, strakke verkaveling en precieze maatvoering tussen de wegen en de sloten. De slotgracht en beplanting van een fort daarentegen zijn, vanwege hun verdedigingstaak, juist kronkelig. Toch verdragen de Beemster en de Stelling zich hier goed.”

Wie durft?
Beemster probeert nieuwe ondernemers te interesseren. En dat is niet eenvoudig. “Ondanks alle voorzorgsmaatregelen blijft het ontwikkelen en ondernemen van een fort een klus van jewelste. Je moet het honderd procent willen. Je moet kennis van forten hebben of die ergens anders vandaan halen. Eigenlijk zou iedere fortondernemer met Frank Bart om de tafel moeten gaan zitten, hij weet er veel van.” Brinkman vertelt dat er veel interesse is voor het bijzondere hergebruik van Fort aan de Nekkerweg, ook vanuit het buitenland. “Het is mooi dat je kan laten zien wat je als gemeente samen met een ondernemer voor elkaar hebt

gekregen: een verstrengeling van economisch en erfgoedbelang.” De wellness van het resort heeft hij nog niet uitgeprobeerd. “Nee, dat is niets voor mij, maar ik ga zeker een keertje in een van de suites overnachten.”

 Er zijn nog twee forten in Beemster beschikbaar voor toekomstige ondernemers.  Wie durft?

DE TIP VAN BURGEMEESTER HARRY BRINKMAN:
“GA AAN DE VOORKANT ZITTEN, WAARMEE IK BEDOELDAT JE ALLE PARTIJEN AL IN HET BEGINSTADIUM VAN JE PL ANNEN BIJ DE ONTWIKKELING BETREKT.”