Duik de geschiedenis in

Weetjes en geheimen

UNESCO werelderfgoed Hollandse Waterlinies bestaat uit de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Samen vormen ze een ruim 200 kilometer lange verdedigingslinie van Edam tot aan de Biesbosch. Meer dan 100 militaire sluizen, dijken en kanalen, samen met bijna 100 forten, zes vestigingen en twee kastelen beschermden het westen van het land. Het was genieofficier Cornelis Kraijenhoff die al in 1805 met het plan kwam voor een ringstelling rondom Amsterdam en het bouwen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Een geschiedenis vol bijzondere weetjes en spannende geheimen.

Feiten en cijfers

De Hollandse Waterlinies loopt van Edam helemaal rondom Amsterdam tot aan de Biesbosch. Ze is gebouwd tussen 1815 en 1940 en vormt nu een 200 kilometer lang groen lint langs de Randstand. Met een breedte van wel 1 tot 5 kilometer aan open en groene inundatiegebieden, de stukken land die onder water gezet konden worden. In deze groene oase vind je 96 forten, 2 kastelen en 6 vestingen. De militaire bouwwerken vormen samen met het landschap en meer dan 100 militaire sluizen, dijken en kanalen een verdedigingslint die het westen van Nederland moest beschermen tegen de vijand uit het oosten met water als bondgenoot.

Zo werkt de linie
Drie soldaten leiden vier paarden en een kanon door een onder water gelopen gebied.

Weetjes over de linie

Wist je dat het wel twee weken duurde voordat het hele inundatiegebied onder water stond? Om dit mogelijk te maken zijn er veel bijzondere uitvindingen geweest. Zoals de Plofsluis die in één klap het nieuwe Amsterdam-Rijnkanaal kon afsluiten om te voorkomen dat de linie weer leeg zou lopen. Of de unieke Waaiersluizen, die met weinig mankracht en tegen de waterkracht in bediend konden worden.

En wist je dat de forten in de Nieuwe Hollandse Waterlinie gebouwd zijn van baksteen en die van de Stelling van Amsterdam van beton? Betonnen bouwwerken waren nodig om het op te nemen tegen de verwoestende brisantgranaat die net uitgevonden was.

En op elk fort was maar een vrouw aanwezig, de wasvrouw. Vaak was dit de vrouw van de officier.

Ontdek de geschiedenis

Geheimen van de linie

Langetijd was het bestaan van de linies een militair geheim. De Hollandse Waterlinies stond op geen enkele kaart aangegeven. En al wist men van het bestaan af, dan nog moest je goed kijken om de linie te ontdekken. De verboden kringen en inundatie vlaktes waren en zijn alleen zichtbaar als je het weet, ze zijn een belangrijk onderdeel van het geheim dat verstopt zit in het landschap.

Ook vandaag de dag zijn de Hollandse Waterlinies voor velen nog een geheim. Daarom dragen de plekken op en rondom de linies bij aan het vertellen van de verhalen. Zodat dit geheim wordt doorgegeven aan de volgende generatie. Het is een stukje oer-Hollandse geschiedenis waar we trots op mogen zijn.

Deel jouw verhaal met ons
Vier kinderen staan in een gang in een fort en houden elk een oude sleutel omhoog.